Los golores y los colores de les fontes, de los castañeos, de les vegues y cordales, son la cañamina cultural d'un pueblu que vive miles d'años siendo parte de la ñatura virxe que lu arrodia y lu aña. Como tolos demás seres vivos qu'hai nella, l'humanu medra albentestate nuna llucha xabaz pola sobrevivencia, esgatuñando a diario la so tierra pa sacar l'alimentu, curiando animales pa vivir otru día y discurriendo pa facer un ñeru más afayadizu.Nesti mundu, la ñatura tien voluntá y l'home encadarma la so cultura mirando pal cielu, esperando, pos ye'l cielu'l que da y el que quita. Les fontes y los castañeos garren vida -ánima- y les viesques enllénense de voces animistes que falen tol saber d'esi pueblu. Nesti mundu, el mal nun ye dalgo astrauto, relativo o relixoso, sinón que tien nome propiu y apaez tolos díes. Esi mal ye'l granizu que fraya les guindales, la xelada que quema les llechugues y la h.uina que mata
les pites. El mal ye'l cazador que vien, ente solombres, al ñeru del home y que, esfamiáu, -y roba lo poco qu'esti foi quién a atropar con sufrimientu, asesinando'l so trabayu y marchando con él pa siempre. Ye la inxusticia ñatural pa cola xera abegosa del home por sobrevivir.Dende hai mil años, el mieu primitivu que s'escuende nes solombres de los castañeos más fondos d'Asturies, que se siente al caleyar pel carreru de les fontes más llonxanes, tien el soníu del aullíu del llobu.
La ñatura ye un círculu y l'home ye'l llobu del llobu. Prénde-y fueu a les viesques pa facer güertes (o ocalitales) y quema'l mesmu cielu con tal de vender electricidá. Nún añu 2009 (cuasi) nel que l'industrialismu yá ye'l corón caberu de la ñatura asturiano, paezme un milagru máxicu'l ser quién a sentir, tovía, esi soníu pelos nuestros cordales. Ye l'ixuxú d'un dios pervieyu y xabaz que, dende'l picu'l monte que vemos tán cercanu, ruempe'l ruíu del ParquePrin, calla les voces d'Operación Triunfo y cala'l motor de les escavadores. Un glayíu murniu que surde dende'l fondu de la nuestra memoria, que mos trai histories de los nuestros mayores y mos alvierte del destín del camín pel que vamos.
L'antigua engarrada a muerte sigue. Na casa'l ganaderu, la pantasma del llobu nun ye'l símbolu de la ñatura d'Asturies qu'equí agüeyo, sinón el sangre de les oveyes, fame y miseria, mal puro qu'aporta a traición, y l'estáu modernu ha metese a lluchar tamién na vieya guerra. Esti 23 d'avientu, nel Monsacro (La Madalena) un exércitu oficial salió a comprobar si yera verdá lo que dicíen los vecinos: qu'había pantasmes con forma de llobu nel monte. Habíalos, atopáronlos y a dos -una fema y un machu de 2-3 años- matáronlos. Dellos escaparon.
L'últimu llobu del Cuera -cordal que nun ye más qu'un cachín del continuum de cordales calizos que va dende Andara y Cornión hasta'l mar y el corazón d'Asturies- foi una fema de les más grandes que se vieran nel país. El so finar foi celebráu polos ganaderos como la fin d'un asediu pervieyu, d'un mal eternu. El so asesín -contratáu pol Principáu- ye, escopeta en mano, l'héroe nos nuestros medios de comunicación.
Pero'l ganaderu y la so casa son tamién parte la ñatura que muerre y desapaez con cada llobu, anque nun lo sepa.
El momentu nel que nún valle d'Asturies se sienta'l so aullíu per última vez va ser un finxu históricu terrible. La so muerte, la nuestra.
Entraes como estes manca lleeles pola verdá que tienen implícita. El llobu enxamás foi malu, sinón que ye Caperucita la superficial, lladina...Bien podríamos consideranos llobos, arriendes que yá nun aullen pa que la xente nun sepa onde tán.
ReplyDeleteUna de les característiques de la sociedá actual -de la urbana, pero tamién de la rural- ye la pérdida de tou sentíu de "equilibriu". Nun queremos llobos, pero tampoco nun queremos que proliferen los xabalinos o los raposos. Nun queremos mantener un par de mastines curiando'l ganáu, pero queremos tenelo pel monte fuera de cualquier peligru. Tolo queremos resolver a base d'aniquilar y esterminar. Una pena. Pero una realidá.
ReplyDeleteMunchu urbanícola opinando de llobos...
ReplyDeleteLa xente de los nuestros llugares, los mesmos responsables d'esi "equilibriu" que configuró'l paisaxe tradicional d'Asturies, siempre mataron llobos, con tolos medios que pudieron. El llobu y el ganaderu compiten nel mesmu nichu ecolóxicu pol dominiu de los herbívoros, y eso nun tien igua. Tendrá qu'haber espaciu pa toos, pero'l ganaderu mata llobos como'l llobu mata oveyes. Asina se mantién esi "equilibriu" ideal y primixeniu del que tantes maravíes cantáis y del que tan poco sabéis, pémeque.
Aldeanu -equí tienes otru que vive na aldea-, equivóqueste si pienses que l'artículu da un mensaxe distintu a la to opinión, has lleelu otra vuelta. Non, equí nun rebaxo la imaxe del llobu como dalgo considerao dañino pol ganaderu, sinón tolo contrario, doi les razones d'esa enemistá -porque les mamé de la boca de los que la lluchen-, llamo l'atención que ye una guerra de vieyo y amás sorrayo la rellación de les dos especies como depredadores ñatural y históricamente enfrentaos nun mesmu ecosistema.
ReplyDeleteDe lo que falo ye de como'l modelu d'espoxigue industrial d'anguaño camuda dafechu esa rellación, que ye, a la fin, la rellación del home cola ñatura. Y, igual que nun hai llobu ensin oveyes, nun pue haber home ensin ñatura -equí falo de modelos industriales, economía, urbanismu, ecoloxía, etc.- nin Asturies ensin llobu -cultura, paisaxe, vezos, etc.-. Ye un milagru que tengamos esti patrimoniu ñatural (antropizáu y non) a estes altures y protexelu, defendelu, de los que lu quieren vender, esplotar y esterminar, pa tresmití-yoslu a les próximes xeneraciones talamente como mos lu dexaron a nosotros, ye un deber de nueso. Protexer la ñatura d'Asturies nun ye otro que curiar la esencia mesma d'Asturies: tamién la cultural.
La vuesa visión ye dafechu antropocéntrica, yá seya dende la ciudá mas industrial o l'aldea mas llonxana. El llobu lleva cazando peles mesmes viesques muncho enantes qu'entamáremos a ser homo sapiens y enforma enantes que pastorearemos la primera oveya. El llobu ye'l dueñu llexítimu, nos arrampuñemos con unes tierres que realmente nun sabemos que facer con elles fasta que les tornemos ermues.
ReplyDeleteYe un cantar pergastao dicir que la xente de los nuesos llugares siempre mataron llobos, asina dexuru que nunca nun tendrá igua l'asuntu. Esto nun xustifica un res. Siempre ficimos guerres ente nos y matemos ensin xacíu dalgún.
La pantasma de la ñaturaleza ye'l ser humanu, qu'aveza a apaecese entonando una marcha funebre xustificando la so cabera muerte.
El casu ye qu'igual que l'instintu del llobu ye'l de cazar p'alimentase, hai un instintu humanu d'espardese y medrar ensin llendes, domesticalo too, esplotar y esterminar la Tierra xabaz hasta la fin, pa fartase (créyese dueñu'l mundu, pero nun ye más que parte d'él). Destruyir, asfaltar, allanar, camudar el mundu enteru nun "Parque Principado", ensin una cuesta, un escayu nin un llobu. Cola teunoloxía d'anguaño y un modelu afitáu nesta depredación ensin xacíu, esti instintu ye güei insostenible dafechu, mortal pal ser humanu y pa la ñatura mesmo. Ye o uno o otro. Y n'Asturies, falar de ñatura xabaz ye tamién falar de sieglos de la cultura qu'espoxiga ente ella. Si hai llobos n'Asturies ye porque l'home tovía nun llegó hasta la fin nesi instintu equí -como nel restu d'Europa-, pero per esi camín vamos. Cuando desapaeza'l llobu, desapaecerá'l fayéu nel que s'abelluga y desapaecerá tamién el paisanu que llenda les oveyes en monte (xunto a la so cultura milenaria).
ReplyDeleteAmosar con arguyu'l descastrar el Cuera de llobos, hasta matar al últimu, l'esterminalos pa siempre del país, ye amosar con arguyu la propia muerte, un actu d'inorancia y de non conciencia de qué ye a lo que se ta xugando.
A Aldeanu:
ReplyDelete1)Entamar una opinión descalificando pel supuestu llugar onde vive ún ye una faltosada.
2)Una cosa ye matar y otra esterminar, desaniciar una especie.
3)La ruptura de cualquier "equlibriu" trai problemes añadíos pol espoxigue descomanáu de les especies que queden ensin predadores naturales.
5)Al llau de xente honrao hailo tamién poniendo llazos, venenu, cazando ilegalmente y amazcarando muertes naturales de ganáu con supuestos ataques pa cobrar indemnizaciones del bolsu de toos.
6)La población d'especies nes nuestres viesques hai cien o doscientos años nun tien nada que ver cola de güei. Polo tanto la política a aplicar pa evitar el so esterminiu tien que s'adaptar a estos tiempos.
La realidá ye que los homes de l'aldea convivieren colos llobos tola vida, y espantábenlos cuando s'averaben a les oveyes. El problema ye que'l llobu ye l'únicu animal que mata por matar según los biológos, pero siempres escaecemos que l'home tamién ye un animal y tamién mata por matar.
ReplyDeleteEl problema de too esto ye que cuando l'home dexó de vivir na aldea y se foi a la ciudá industrializada siguió matando llobos, por puru entretenimientu. Ehí ta'l problema, que mientres el llobu nun mató oveyes pa sobrevivir y alimentase l'home mató llobos pa diversite y esivilos a tol mundu.
Nin llobos nin humanos maten por matar, si maten pa nun comer, ye por eliminar al so contrariu o sinón, por un trestornu mental pergrave. Pueden tornase violentos los animales a los que se-yos espulsa del so habitat ñatural. El llobu, como tolos animales, mata pa comer, sí, pero tamien tien que da-y la comida a la so manada y les sos cries, podemos entendelo como cuando vas al carrefour y garres abonda comida que nun ye namái pa ti.
ReplyDeleteMatar por matar...pues viera a cazadores y a toreros, y nun se mui bien si lo faen pol status que-yos da'l fechu de facelo pa convertise nel machu Alfa.
L'exemplu de Caperucita que punxi nel primer comentariu diba enfocáu a que la lliteratura, ye dicir, fábules y cuentos pa neños, ta enllena d'estos casos nos que mos cunten que'l llobu ye un asesín dafechu, cruel, etc. Ensin embargu, les oveyes y tolos animales que tán so'l cuidáu del home, son los bonos, les víctimes inocentes que necesiten l'ayuda'l vengador pa poder sobrevivir.
http://es.youtube.com/watch?v=UOCB5e__AOc
http://es.youtube.com/watch?v=VTeRJguWvr8&feature=related (Yera esta direición)
ReplyDeletePrestosu blog y bona entrada. A siguir asina. Y feliz añu, collaciu ;)
ReplyDeletePerbon artículu.
ReplyDeleteNós, los humanos siguiremos desaniciando la ñatura fasta que arramblemos con too.
Tras el ḷḷobu dirá'l gallu montés y milenta más...