Fractales

APPARAT - Fractales (I & II)
Del discu 'Walls' (2007)

Cuando, hai un par d'años, un collaciu míu que paez una enciclopedia de música electrónica -y que ye de Pezós, tierra de raigaños tan fondos como los sos valles, ónde'l sieglu XXI enllenó los cordales d'alta tensión y, n'agradecimientu, tarazó la so mocedá y esbarrumbó los sos horros- punxo esti tema d'Apparat nel iPod dixendo que diba prestame porque yera de lo mío, nun sabía hasta que puntu falaba acordies. Téngome por una persona de celebru y oreya abierta y nun ye raro que nel mio CD suenen coses perestremaes. Nomatos como Post-, Thrash, Dodecafonismu, Minimal, -bop, Prog o dub formen parte del mio vocabulariu musical, asina qu'eso de que la xente vea qu'hai tendencies artístiques que trescalen toos esos estilos estremaos y que seyan quién a axuntales al aldu nuna estaya conceutual, de llendes bien definíes namás porque-y presten a una persona, paezme alloriante. Repúname un pocoñín, máncame nel ego melómanu. Pero a la fin, abúltame que sí, que ye posible, reconozo que dalgo tien en común tola música que me presta daveres. Fáigalos un venecianu del sieglu XVII con violes da gamba o un guitarrista metaleru del Göteborg d'anguaño, hai cantares que tienen la cualidá de facer vibrar la nuestra alma como un harmónicu, y otros que non.

Esi respingu físicu que sentimos cuando atopamos una ayalga nuna obra d'arte, ye un misteriu. Ye un misteriu a estudiar pola ciencia, y yelo tamién como parte de la nuestra personalidá. ¿Hasta qué puntu ye dalgo adeprendío culturalmente? ¿Qu'hai d'atávico, d'ontoxenéticamente evolutivo, na combinación d'eses foles de soníu espardíes pel aire? Llibérense endorfines, como cuando los güeyos de la moza a la quies en secretu tropiecen colos tuyos, pero tamién adrenalina, como cuando'l to organismu llucha xabazmente por sobrevivir. Y ye namás qu'un La; 440 herzios; mediu segundu. Güesinos baillando nel oyíu internu pa telegrafiar coses poles que pagó la pena vivir, p'algamar conceutos non algamables pel camín de los llinguaxes o los códigos visuales. Maxín.

El mio padre deprendióme, yá de guah.e, un conocimientu universal y pervieyu, qu'esiste ente los homes antroxáu de milenta filosofíes, ciencies y relixones cuantayá, conocíu n'aldees y en palacios. Atopélu bien definíu na torna que fizo Isaac Newton -divinidá de la ciencia d'anguaño que, sicasí, escribió milenta vegaes más sobre alquimia y metafísica que sobre física- de la Tabla d'esmeralda del Hermetismu, y dende entós ye una fras que sal dacuando de la mio boca como un mantra grandonón pa finar delles charres:

- "Asina lo d'arriba  como lo d'abaxo"

O, nuna torna más lliteral: "Lo que ta embaxo ye como lo que ta enrriba, y lo que ta enriba ye como lo que ta embaxo". Ye curiosa la capacidá que tien la realidá p'asonsañáse a si mesma en tolos niveles de tiempu espaciu, de ser fractal. El guañu nuevu d'una planta tien yá la mesma cadarma básica que tien l'árbol vieyu. L'arbol tien troncu, rames y fueyes, pero caúna de les sos rames va dixebrándose y tien esencialmente la mesma forma del árbol. Ye más, si garres una de les sos fueyes vas ver que tamién tien un tueru pel mediu y ramines con una forma esencialmente asemeyada a la del árbol. Los axones d'una neurona o la forma del rayu cuando fende l'árbol son esencialmente iguales. Los electrones xiren nel átomu talamente como faen los satélites alredor de los planetes, y los planetes alredor de les estrelles, y les estrelles alredor del núcleu de les galaxes... Les matemátiques y la física saben esto bien, nun solo na matemática fractal o la Teoría del Caos, sinón la estadística o la meteoroloxía. El ferre esnala esencialmente igual que la mariposa y l'avión fízose esencialmente cola mesma forma del ferre.

Garrando un pequeñu períodu de tiempu, una muestra, pue predicise un comportamientu mayor. Quiciabes l'horru que cai embaxo en Pezós seya talamente un símbolu harmónicu universal de cómo la esencia d'Asturies vence y esbarrumba. Quiciás, entós, la nuestra vida seya tamién fractal, los nuestros actos tengan un patrón macroscópicu y seyamos esencialmente iguales nos detallinos pequeñinos del nuestru comportamientu que nel conxuntu final de toos ellos. Si esiste esi patrón, cuido que l'arte y la música que mos da'l respingu misteriosu puen ser bones ferramientes pa deteutalu.

Apparat diz que ta "más enfotáu en diseñar soníos que loops" y eso, na electrónica, ye lluchar escontra la mediocridá. Fractales amuesa qu'esta actitú ye verdá, que mira por facer dalgo más que ritmu, que'l soníu tien un sen y una harmonía curiosa. Ye una música onde les melodíes, los loops y los ruíos s'enguedeyen y medren como rames fractales gracies al efeutu del delay y el stereo pa texer un paisaxe pensativu, embebecíu. Nél veo a Glass, a Pärt, a Sigur Rós. Toos nomes qu'igual van apaecer per equí más d'una vez. Y sí, ye de lo mío, seya lo que seya.