La fiesta, xabaz y ayena, aportó a El Bibio na última década'l sieglu XIX. Les muries "neo-mudéjares" de la plaza destruyéronse na Guerra Civil, pero en 1997 finó una reforma millonaria pa un edificiu nomáu yá "Monumentu Históricu Artísticu" (1). Lo que pasa dientro d'elles, dende entós, ye la celebración de unu de los exercicios de sadismu hacia un ser vivu más sangrinos qu'esisten, únicu nel mundu autonomáu "civilizáu".
Ye mui importante la reflexón sobre les razones culturales que s'amazcaren col traxe "de luces", porque son les úniques razones que faen que tala vergoña siga viva: facé-y lo mesmo a cualquier animal fuera del "albero" ye brutalidá animal y pue llevate a la cárcel. Pero si vas antroxáu d'espantayu goyescu y la xente pagó la reñonada pa fumar un puru y glayar "olé" mientres t'envizques espetándo-y un fierru nel llombu al güé, entós yes un artista.
La fiesta nacional d'otres naciones pasa per un Teatru d'Ópera, con música y sensibilidá perfecha, o pela axuntanza na danza alredor d'una foguera nuna nueche de folixa máxica. Si consideres qu'esi espectáculu circense baxu ye'l to Arte Nacional, el summúm de la gayola de la to cultura, entós males coraes tenéis tu y ella. Ha quedar claro: la tortura y l'asesinatu xabaz d'animales en nome de la risión y la prestura ye dalgo inaceptable en toa cultura afitada nel conocimientu, na razón y el respetu al mundu. Como asturianos, nun queremos esi sangre nes nuestres manos. Porque (y ye importante) eso nun ye de nueso.
Na carbayera'l mio pueblu, nun hai tantos años, peles fiestes del patrón soltaben un gochu entafarráu en grasa fresco y daben premiucos al rapaz que fuera quien a garralu. Pero nun yera fácil, el gochu espatuxaba y, cola grasa fresco, esñidiaba que se mataba. El probe animal pasaba munchu mieu y los probes rapacinos muncha vergüenza colos sapazos que se metíen ente'l barru o cola comedia qu'entamaba la xente siempre que se-yos escapaba'l gochu. Pero, si lu garraba -cosa mui raro- al mozu igual-y tocaba dalgo del Samartín. Lo simbólico del actu, nuna sociedá rural onde los gochos y los animales de la casería se sacrifiquen tolos díes por subsitencia, onde la caza y la piesca nun queden tan lloñe, atopámoslo n'entamos tribales bien asemeyaos antropolóxicamente al circu romanu del que vien la "fiesta": la prueba de madurez, la doma. Pero la diferencia entre la piesca o la doma l'asturcón -estresantes pal animal, culturalmente pervieyes- sigue siendo fonda. Nun hai gayola pol sangre en direuto, pola muerte como oxetivu.
Non, lo más seguro ye que nel futuru nunca nun haya una piesca'l gochu per Sevilla. Nin nel mio pueblu, tres una multona al conceyu de fiestes por maltratu animal. En munchos conceyos y parroquies d'Asturies, finóse con tradiciones así de nuestres, por respetu al animal. Al mesmu tiempu, nesa mesma Asturies, tán celebrándose (y empobinándose dende les alministraciones) tortures milenta vegaes más sangrines. Por razones culturales, en nome d'un folclore que nun ye nuestru.
Non, eso nun ye de nueso. Nun mos mos representa, nun mos gusta. Que nun lo faigan nel nuestru nome. Que nun antroxen el nuestru nome con peinetes y sangre, y mos lu metan pelos güeyos como un espeyu de dalgo que quieren que seyamos, pero que nun somos.
Conceyos valientes como'l de Castrillón declaráronse yá antitaurinos y espublizaron reglamentación escontra'l maltratu animal nel so territoriu. En Carreño estos díes el tema ta en toles boques coles protestes al encierru d'Ambás. El día 15 hemos dexá-ylo claro al de Xixón.
(1) Demientres, la Conseyería de Cultura abandona'l conxuntu arqueolóxicu d'El Homón de Faro, Monte Curriel.lu y La Carisa.
Totalmente d'alcuerdu, nun ye de nueso y nun mos representa y yá valió d'imposiciones "culturales" foriates a machacamartiellu. El día 15 sí que-yos los dexaremos perclaro al de Xixón.
ReplyDeletePor ciertu'l cartelu per bonu xDD
Si amás de pa espatuxar y glayar, valiéremos pa construir d'una puñeflera vegada un proyectu de reconstrucción nacional, esta salvaxada tendría los díes contaos. Pero tolo que seya salir de los glayíos y espatuxos paez que nos queda grande, enormemente grande.
ReplyDeleteAsina ye!
ReplyDeleteQue dalgo seya tradición nun xustica un res. Anque tenga 100.000 años si ye una brutalidá hai de tarazar con ella.
Si nós finemos cola piesca'l gochu, tamién tenemos de facelo con esta "fiesta" foriata y inxusta.
Suerte na manifestación.
Gracies polos comentaros :)
ReplyDeleteY ye verdá, los glayíos y los espatuxos nun han ser la fin, sinón l'entamu.
Perbien por facer un artículu antitaurín dende un puntu de vista dafechu asturianu... esto merez una esbilla.
ReplyDeleteVémonos el 15 en Xixón.
Un saludu!
Muito bom o cartaz, mas a cousa vem de Madrí, nom de Sevilha.
ReplyDeletePor estes lares também sofremos a praga, mas com apoio mediático e institucional (subvençons, declaraçons, "actos d presença"). No cartaz de Gijón nom percebo esse apoio.
Un saludu.
Bom, consta o Concellu de Xixón.
ReplyDelete